ERG. İPEK KESKİN
Yaşamımızı tümüyle etkileyen uyku, günümüzün zorlu yaşam koşulları ve yaşam temposunun yoğunluğu nedeniyle, devamlı olarak kısıtlanmaktadır. Sağlıklı yaşamı tehdit eden uyku problemleri ve uykunun yetersizliği, kişi üzerinde bedensel ve zihinsel performansın bozulması yönünde birçok olumsuz etki bırakmakta ve bu, birçok kişi tarafından göz ardı edilmektedir. Ayrıca, sağlık uzmanlarına danışmak yerine reçetesiz tercih edilen uyku hapları, geçici veya sınırlı bir iyileşme sağlarken kişi üzerinde bağımlılık yaratan yan etkiler oluşturduğu da unutulmamalıdır.
Yapılan çeşitli çalışmalarda, kadınların erkeklere göre daha fazla uyku sorunu yaşadığı belirtilmiştir. Özellikle adet döngüsü ve adet döngüsü bozuklukları, gebelik, doğum sonrası ve çocuk bakımı, menopoz veya diğer faktörler uyku bozuklukları için belirleyici bir rol oynamaktadır.
Hormonların ve fizyolojik değişikliklerin aracılık ettiği bu önemli biyolojik olaylar, uyku kalitesini sıklıkla olumsuz etkilerken bireyin beden ve ruh halini de bozmaktadır. Olumsuz etkilenen uyku kalitesi, bireyin düşük yaşam kalitesi ve bozulmuş günlük aktiviteleri ile de ilişkilidir; bu nedenle uyku yönetiminin birey için zorunlu olduğunu söyleyebiliriz.
Ergoterapistler; bireyin uyku durumunu öğrenmek için uyku çevrelerini, uykuya hazırlık ve katılım sırasında yaşanan zorlukları değerlendirir. Bu değerlendirme ile stresin, ağrı ve yorgunluğun, kafein, alkol, sigara veya kullanılan ilaçların bireyin uykusuna etkisi araştırılır.
Uyku bozukluklarına yönelik ergoterapi müdahale yöntemleri çok modlu ve hastalığa özgüdür. Bunlardan bazıları;
•CBTi (Uykusuzluk İçin Bilişsel-Davranışçı Terapi) ile bireyin uykusuzluk konusundaki inancını ve tutumunu değiştirmesi hedeflenir.
•Yardımcı Cihazların/Ekipmanların Kullanım Eğitimi ile dreampad yastığı, ağırlıklı battaniye, göz maskeleri, kulak tıkaçları gibi uykuyu kolaylaştırmaya yarayan yardımcı ekipmanların kullanılmasını sağlanır.
•Yaşam Tarzı Müdahalesi ile sağlıklı uyku alışkanlıklarının ve günlük aktivitelerinin yeniden planlamasının teşvik edilmesi ile bireyin dengeli ve sağlıklı bir yaşam tarzı elde etmesine yardımcı olunur.
Gevşeme eğitimi ile gevşeme teknikleri, meditasyon, yoga ve doğru solunum egzersizleri ile bireyin zihinsel ve bedensel aktivitelerinde uyum ve rahatlama hedeflenir.
Uyku hijyeni eğitimi ile;
Uyku düzeninin ve uyku ortamının değiştirilmesi,
Gündüz uykularından kaçınılması ve yatma zamanının düzenlenmesi,
Uygun uyuma pozisyonları gösterimi,
Başa çıkma stratejilerinin öğretilmesi,
Rahatlatıcı bir uyku vakti rutini oluşturulması,
En az 2-3 saat öncesinden kafeinli içeceklerin alınmaması,
Yatak odasından televizyon/tablet/bilgisayar gibi elektronik eşyaların çıkarılması,
Stor perde gibi ışık geçirmeyen perde kullanımı sağlanmaktadır.
OT WOMEN'S HEALTH 